ESCULTURA

Non chegou aos nosos días ningunha das súas esculturas. O proxecto escultórico de Leonardo do que máis se sabe é o dunha estatua ecuestre que representaba a Francisco Sforza, pai de Ludovico o Mouro.  Excedía en tamaño as outras dúas estatuas ecuestres de bronce feitas no Renacemento: Gattamelata de Donatello en Padua e Bartolomeo Colleoni de Verrocchio en Venecia.  Leonardo executou en arxila o modelo, coñecido como o "Gran Cabalo".  Estaba previsto que fose unha escultura en bronce, de 8 metros de altura, e alzaríase en Milán. Preparáronse 70 toneladas de metal para moldeala, mais o monumento quedou sen acabar durante varios anos, o que non era inusual en Leonardo.  En 1495 o bronce usouse para fabricar canóns para o duque nun intento de salvar Milán dos franceses baixo o reinado de Carlos VIII de Francia en 1495. Por iniciativa privada, ergueuse en 1999 en Nova York unha escultura construída segundo os seus planos, que foi doada á cidade de Milán, onde foi instalada.

DEBUXO

Leonardo non foi un pintor prolífico pero, en cambio, foi un debuxante moi produtivo; chegou a encher os seus diarios de pequenos esbozos e debuxos moi detallados para deixar constancia de todo o que atraese a súa atención. Ademais das notas, existen numerosos estudos das súas pinturas, e algúns son bosquexos preparatorios de obras como a Adoración dos Magos, A Virxe das rochas ou A Última Cea. O seu primeiro debuxo datado é a Paisaxe do val do Arno de 1473, onde se pode observar o río, as montañas, o castelo Montelupo e, no fondo, as explotacións agrícolas feitas con gran detalle, Entre outros debuxos de interese destacan numerosos estudos "caricaturescos" que, aínda que esaxerados, parecen estar baseados na observación de modelos vivos. Vasari refire que cando Leonardo vía unha persoa que tiña unha cara interesante, seguíaa durante todo o día para poder observala e debuxala con detemento.

Outro exemplo da curiosidade de Leonardo é un macabro debuxo de Bernardo di Bandino, un dos asasinos de Xuliano de Medici na conspiración dos Pazzi, logo de ser colgado nunha das fiestras do Pazo de Xustiza de Florencia, o 29 de decembro de 1479, debuxo que se conserva no Museo Léon-Bonnat de Baiona, adquirido por León Bonnat en 1884.

DÉCADA DE 1500

Entre 1503 e 1506 traballou nun pequeno retrato, A Gioconda, probablemente o cadro máis famoso da pintura occidental. A obra representa probablemente a Lisa Gherardini, esposa de Francesco del Giocondo, un mercador de teas de Florencia. Foi un cadro moi querido por Leonardo e que tivo con el ata a súa morte. É salientable o seu bo estado de conservación e o feito de que non teña ningún signo visible de reparacións, sobrecapa ou sobrepintados, feito moi raro nunha pintura desta época.

Outra obra destacable é A Virxe, o Neno Xesús e santa Ana, pintada contra 1510, e que foi copiada moitas veces. A obra influíu sobre todo en Michelangelo, Rafael Sanzio e Andrea del Sarto, e a través deles, en Pontormo e Antonio da Correggio. O estilo da composición foi adoptado en particular por pintores venecianos como Tintoretto e Paolo Veronese. Unha das últimas pinturas de Leonardo foi o San Xoán Bautista, na que usou como modelo a Salai.

DÉCADA DE 1490

Entre 1495 e 1498 Leonardo realizou A Última Cea, que representa a última comida compartida por Xesús cos seus discípulos; foi executada directamente sobre un muro do convento de Santa Maria delle Grazie en Milán. Leonardo traballaba do alba ao crepúsculo sen deterse para comer, e deixaba de traballar os tres ou catro días seguintes, o que topou coa incomprensión do prior do convento. É unha obra mestra na súa concepción e caracterización, que recibiu a admiración de artistas do talle de Rubens e Rembrandt. A obra tivo que ser restaurada constantemente debido á técnica utilizada por Leonardo, e logo dun tempo xa foi descrita por unha testemuña como unha obra «totalmente danada». Malia todo, é unha dás obras de arte máis reproducidas.Entre 1499 e 1500, Leonardo pintou unha representación de Santa Ana, a Virxe, o Neno e san Xoaniño, tamén chamada Cartón de Burlington House, realizada con xiz negro, albaialde e difumino sobre oito follas de papel pegadas.

DÉCADA DE 1480

Na década de 1480, Leonardo recibiu dous grandes encargos e comezou a traballar para outra obra que foi igualmente de grande importancia en termos de composición.Desgraciadamente, dúas delas nunca foron terminadas, e a terceira foi sometida a un proceso de negociación para a finalización e ou pago.A fixación audaz e innovadora dá composición de San Xerónimo, Foi un cadro moi complexo, e Leonardo realizou numerosos debuxos e estudos preparatorios, incluíndo un moi detallado para a perspectiva lineal dunha ruína de arquitectura clásica que serve de fondo á escena. Pero, en 1482, a petición de Lourenzo de Medici, Leonardo marchou a Milán para gañar vos favores de Ludovico Sforza, de xeito que abandonou a creación do cadro.A terceira obra importante deste período é A Virxe dás rochas, que foi un encargo dá confraría dá Inmaculada Concepción de Milán. A pintura serviría para encher un gran retablo xa construído, e tivo unha elaboración case tan complexa coma a Adoración dous Magos, malia conter só catro personaxes, e describir unha paisaxe en lugar dun fondo arquitectónico , ou cadro puido ser terminado.

PINTURA

A pesar da relativa toma de conciencia e a admiración que Leonardo espertou como científico e inventor nos últimos anos, a súa fama descansou sobre as súas creacións como pintor de varias obras, autenticadas ou que se lle atribúen, e que foron consideradas grandes obras mestras do patrimonio universal.As súas pinturas son soadas. Por unha banda, foron copiadas e imitadas polos estudantes, e por outra foron o centro de debate e controversia entre os especialistas.Entre as calidades, cabo destacar as técnicas pictóricas innovadoras que empregou, o sentido da composición e o uso sutil dous sfumatos de cores, o coñecemento profundo da anatomía humana e animal, da botánica e a xeoloxía, a utilización que facía da luz, etc .Leonardo realizou numerosos retratos de mulleres, pero tan só se lle coñece un retrato de home, ou dun músico. Tamén debuxou esbozos caricaturescos dous seus contemporáneos na moda da arte grotesca.Nos seus debuxos e pinturas introduce unha concepción innovadora en relación á perspectiva.O consideraba que as artes pictóricas forman parte dunha ciencia e tiña moito interese polos fundamentos científicos e o control racional da pintura.Leonardo era un pintor compulsivo que decote esbozaba grandes obras pictóricas para deixalas, ao cabo, sen rematar.

ÚLTIMOS ANOS EN FRANCIA

En novembro de 1515, Leonardo deseñou un novo proxecto sobre a disposición do barrio de Medici en Florencia. O 19 de decembro, estivo presente na reunión entre Francisco I e o papa León X que se celebrou en Bolonia. Francisco I encargoulle a Leonardo un león mecánico que puidese andar e co detalle de que o peito se abrise para amosar unha flor de lis. Non sábese para que ocasión foi concibido este león, pero pode ter relación coa chegada do rei a Lión, ou coas conversacións de paz entre o rei e o papa. En 1516 marchou a Francia xunto co seu axudante, o pintor Francesco Melzi, e quizais tamén con Salai; ou seu novo mecenas e protector, o rei de Francia Francisco I, instalounos na casa onde este vivira na súa nenez, o castelo de Clos-Lucé, preto do castelo de Amboise. Foi o primeiro pintor, primeiro enxeñeiro e primeiro arquitecto do rei,e recibiu unha pensión de 10.000 escudos. O rei estaba fascinado con Leonardo e tratouno como un pai. En 1518 participou nas celebracións do bautizo do Delfín e dás vodas de Lourenzo de Medici cunha sobriña do rei francés. O 23 de abril de 1519, Leonardo, enfermo desde había varios meses, redactou o seu testamento perante un notario de Amboise. Pediu un sacerdote para confesarse e recibir a extremaunción. Finou ou 2 de maio de 1519, en Cloux, á idade de 67 anos.

TRABALLO EN MILÁN EN FUTURA HERDANZA

En 1504, volveu traballar en Milán, que, naquela época, se atopaba baixo o control de Maximiliano Sforza grazas ao apoio dous mercenarios suízos. Moitos dos alumnos que lle interesaba a pintura coñeceron ou traballaron con Leonardo en Milán; entre eles, cabo destacar a Bernardino Luini, Giovanni Antonio Boltraffio e Marco d'Oggiono.O seu pai morreu ou 9 de xullo e Leonardo foi apartado dá herdanza debido á súa ilexitimidade; así e todo, máis tarde ou seu tío nomearíao ou seu herdeiro universal O mesmo ano, Leonardo realizou estudos anatómicos e intentou clasificar as súas innumerables notas. Tamén nesta época empezou a traballar n'A Gioconda (1503-1506, e despois 1510-1515) obra habitualmente considerada como un retrato de Lisa Gherardini ou, polo nome de casada, Monna Lisa do Giocondo. Con todo, hai numerosas interpretacións sobre este cadro que aínda son motivo de debate e discusión.

En 1505, dedicouse a estudar o voo dos paxaros e redactou ou Codice sul volo degli uccelli (Códice sobre ou voo dos paxaros).A partir de entón, observacións, experiencias e reconstrucións sucedéronse con moita intensidade.Un ano máis tarde, ou goberno de Florencia permitiulle reunirse co gobernador francés de Milán, Charles II d'Amboise, que ou retivo co a pesar dás protestas por parte de Florencia. Leonardo quedou non medio de disputas entre franceses e toscanos, e foi urxido polo tribunal para que acabase A Virxe dás rochas co seu alumno Ambrogio de Predis, mentres se atopaba traballando n'A batalla de Anghiari.

En 1507, Leonardo quedou como único herdeiro do seu tío Francesco, pero os irmáns de Leonardo iniciaron un procedemento para modificar ou testamento.Leonardo apelou a Charles d'Amboise e a Florimond Robertet para que interviñesen non seu favor.

Luís XII tornou a Milán e Leonardo converteuse de novo non organizador dás festas que se celebraban na capital lombarda.

REGRESO A FLORENCIA

En marzo de 1499, Leonardo traballou como arquitecto e enxeñeiro militar para os venecianos que querían construír proteccións na súa cidade. Por este motivo, elaborou sistemas para defender a cidade dun posible ataque naval dous turcos e, entre as súas propostas, destaca a invención dun tipo de escafandro submarino cun casco rudimentario. Os turcos non atacaron e o invento nunca foi utilizado. A finais de abril, volveu a Florencia e alí, logo de facer un estudo sobre os cursos de auga na rexión do Friuli, propuxo un sistema de esclusas para facer posible ou levantamento do curso do río Isonzo e así poder alagar toda unha rexión que cubría as proximidades de Venecia.

Regresou a Venecia en abril de 1500 para permanecer alí durante un par de meses logo de estar en Mantua en compañía do frade matemático Luca Pacioli. En Mantua destacou por un retrato que lle fixo a Isabel d'Leste.En 1501, recibiu non convento dá Santissima Annunziata a aprobación para facer un bosquexo preparatorio do que sería A Virxe e ou Neno con santa Ana e san Xoán Bautista, unha obra que provocou tal admiración que «homes e mulleres, novas e vellos» acudían a observala «coma se estivesen participando nun gran festival».Ou 18 de outubro de 1503, regresou a Florencia, onde exerceu as funcións de arquitecto e enxeñeiro hidráulico.

FORMACIÓN NO TALLER DE VERROCHIO

Leonardo era un amante da natureza , a cal abservaba con gran curiosidade e interesábase por todo. Debuxaba caricaturas e practicaba a escritura espectacular en dialecto toscano. Foi así como , apartir de 1466, Leonardo entrou de aprendiz nun dos abradoiros de arte mais prestixiosos baixo o maxisterio de Andrea di Cione , coñecido como Verrochio , a quen lle debe parte da súa excelente formación multiplinaria , na que se aproxima a outros artistas como Sandro botticelli, Perugino, ou Domenico Ghirlandaio. Logo dun ano dedicado á limpeza de pinceis e outras pequenas actividades propias dun aprendiz , Verrochio iniciou a Leonardo nas numerosas técnicas que se practicaban nun obradorio tradicional. Así, neste contexto , Leonardo tivo a oportunidades de aprender as bases da química , da metalurxia, do traballo do coiro e do xeso , da mecánica e da carpintaría , así como as diversas técnicas artísticas coma o debuxo, a pintura e a escultura sobre mármore e bronce . Ao se decatar do talento excepcional que tiña Leonardo, Verrochio decidiu confiarlle ao seu alumno terminar algúns dos seus traballos. Durante este período , recibiu encargos persoais e pintou o seu primeiro cadro , A virxe do caravel (1476). A partir de 1478 non existen rexistros nin de obras nin do seu paradoiro, aínda que se acostuma pensar que Leonardo estivese no seu taller , en Florencia , entre 1476 e 1481. Leonardo con 26 anos decide afastarse do lado do seu mestre logo de superalo brillantemente en todas as disciplinas . Deste xeito converteuse nun mestre pintor independiente.

QUEN FOI LEONARDO DA VINCI

Leonardo Da Vinci foi un polímata italiano do século XV e XVI , naceu o 15 de abril de 1452 , conocido principalmente como pintor , inxeniero e inventor. Frecuentemente descrito como un arqueotipo e símbolo do home do renacemento , xenio universal, ademail de filósofo humanistico cuxa curiosidade infinita só pode ser equiparable á súa capacidade inventiva  , Leonardo da Vinci é considerado como un dos máis grandes pintores de tódolos tempos e , probablemente é a persoa co maior número de coñecemento en múltiples disciplinas que xamais existiu. A pegada de Leonardo na historia da arte europea é bastante profunda . Algunhas técnicas desenvolvidas por el , descatadamente o sfumato e o claroscuro , tornaronse unha regra para a pintura dos séculos vindeiros. No ano 2008 foi elixido , nunha enquisa elaborada co motivo da celebración do Día de Europa en 50 países europeos, o personaxe máis influente na sociedade europea actual. Nun estudio realizado en 1926 o seu CI foi estimado en cerca de 180.